Non vai ao templo rezar para ter un bo marido, vai para estar tranquila, moitas veces para que a deixen en paz. Allamelu ten mozo, pero a súa familia oponse á relación (enténdase matrimonio, aquí non hai outra alternativa) porque o rapaz pertence a outra comunidade. María Reimóndez escribe para Vieiros dende a India, onde traballa en proxectos do colectivo Implicadas no Desenvolvemento.
Sen mirar á cara
Nin sequera lle parece necesario mirar a Rajalingam á cara. Iso explica que a pesar de que falou con el o venres e é luns pola mañá non o recorde. A min xa me ignora porque sendo unha muller para que molestarse. Non quero pensar as horas que terán que agardar as mulleres das aldeas que veñan solucionar algunha cousa. Achegámonos ao concello falar co responsable dos grupos de aforro do goberno porque queremos incluílos no noso programa de capacitación laboral. Se fosemos unha ONG de camioneta seguramente pasariamos por alto o engorroso trato coa administración, como nos consta que xa fixeron algunhas, pero nós seguimos pensando que pagan a pena os cabreos se nos axudan a facer as cousas ben e a crear outra mentalidade de cooperación con quen ten a chave da perdurabilidade e a responsabilidade de ocuparse da poboación. Despois da espera necesaria para coller autoridade e máis minutos de xesto despectivo explícanos o que temos que facer. A min quédanme ganas de engadirlle unha nota a pé de páxina ao estimado señor que nos atende recordándolle que o seu salario tamén o paga Rajalingam e que como mínimo pode mirarnos á cara.
Té
Sempre recordo esas paredes. A cor é azul. Leo en tamil "té" e o prezo. Paco botou un cacho mirando os restos desta casiña desfeita, deste posto de té desfeito no medio da devastación total que é o lugar onde antes vivía o noso campamento. Hoxe achegámonos a outro posto de té, buscando ao seu dono, do que nos falaron algunhas veciñas. Perdeu a cinco membros da súa familia na tsunami. A min éntrame a sospeita e pregúntolle a Kaliaperum se non será por algún casual el o dono do posto de té que hai ao lado da estrada. Os ollos póñenselle máis escuros cando asente. A súa muller, a súa filla maior, a súa sogra estaban nel atendendo as persoas que agardaban polo bus cando chegou a tsunami. Desde este outro posto de té, a un quilómetro do lugar, viunas saír e correr coa primeira onda. Desaparecer na segunda.
Destrucións que permanecen
Kaliaperum accede a facer unha foto no antigo posto de té, non pode conter as bágoas e intento acurtar o momento ao mínimo, sacarlle a foto fóra, falarlle de calquera cousa trivial. El e a súas dúas únicas fillas superviventes entra no programa de apoio psicolóxico. Cando o deixamos de volta facendo o té, Rajalingam, Allamelu e mais eu decidimos ir visitar a zona, quero sacar algunhas fotos da evolución física do lugar. O templo onde estaba o cabalo caído, agora xa en pé, a plantación de árbores, a reorganización da auga, as barcas no mar. Camiñamos xa afeitas ao cascallo, á destrución que permanece.
Subversión
Rajalingam e mais eu metémonos con Allamelu polas súas visitas ao templo. O outro venres tardou tanto que pensamos que atopara o marido facendo oración (será ese o obxectivo?). Pero Allamelu ri. E á fin conta a verdade do que pasa. Non vai ao templo rezar para ter un bo marido, vai para estar tranquila, moitas veces para que a deixen en paz. Allamelu ten mozo, pero a súa familia oponse á relación (enténdase matrimonio, aquí non hai outra alternativa) porque o rapaz pertence a outra comunidade. Allamelu recórdalles aos seus pais que o seu irmán está casado cunha cristiá e que se converteu, pero ese exemplo non vale, que é un home! Día si e día tamén Allamelu loita coa familia mentres o seu mozo fica un ano en Singapur por traballo. Agora entendo por que ten Allamelu tantas dores de cabeza.
AS CRÓNICAS ANTERIORES: