Vieiros

Incontables xornadas laborais
Danamani e Menaka reúnense con dúas veciñas máis para facer incienso. As catro asistiron ao curso de formación organizado polo proxecto. Pero os seus ingresos son escasos. Nin sequera son capaces de calcular os gastos, o investimento. Botamos unha boa hora falando con elas Rajalingam e mais eu. Falámoslles de Shakila, que fai o mesmo traballo ela soa e produce moito máis. Quedan abraiadas cando dicimos a cifra que gaña cada mes. Comezamos a analizar os problemas. O máis importante: a outra xornada laboral.

Menaka estivo enferma a semana pasada e nin o seu home nin os seus fillos fixeron absolutamente nada. Aquí é iso o habitual. Todo se enguedella ao redor do pescozo das mulleres que aprenden a seguir adiante no medio de importantes problemas de saúde, no medio da violencia, da desidia e da pobreza máis absoluta. Falamos e falamos con elas da necesidade non só de que aprendan a xestionar mellor o seu negocio senón a que fagan espazo para el na súa vida, e para iso deben descargar o seu traballo doméstico no resto da familia. O home de Danamani está presente e recibe unha boa ducha. Non lle queda máis remedio que acceder sen moita oposición. Menaka comprométese a que polo menos os fillos colaboren. "A próxima vez que veñas verás o cambio" asegúranme. Eu río sempre advertíndolles que o meu regreso está asegurado, que non esquezo unha promesa e que non deben ir de farol.

A alfombra máxica
A primeira vez que entrei na casa de Muthulakshmi se cadra non era de noite pero pareceumo. Se cadra era só a falta de luz e ventilación habitual das choupanas dos suburbios. Se cadra era só que por uns intres sentín naqueles ollos tristes a escuridade de nunca ter saído daquela cama. Muthulakshmi está paralizada desde os tres meses. Agora ten corenta anos. Daquela falei un pouco con ela e a súa mai e non quixen facerlle unha foto porque dalgunha maneira non me pareceu axeitado. Pero hoxe cando entrei na mesma choupana e vin esa cara viva que non podo describir souben que algo vital cambiara.

Os ollos escuros de Muthulakshmi brillaban de xeito especial. A razón estaba alí mesmo, a carón da porta: unha cadeira de rodas. Como se fose nunha alfombra máxica, por primera vez en corenta anos Muthulakshmi puido saír ao exterior e ver o seu suburbio, notar a luz do sol na pel.

A súa cara presenta a paisaxe máis fermosa do suburbio, sobre todo cando fala con retranca das bromas que lles fai aos veciños, que o que máis lle gusta é falar coa xente. A alfombra máxica provén das oficinas de benestar social do goberno. Caroline, a nosa traballadora sanitaria, fai de ponte entre esa triste distancia que fai que unha persoa poida botar corenta anos atada á cama sen ver a luz do sol cando a solución reside nada máis en facer uns papeis (tarefa imposible para persoas analfabetas, claro está). Niso e en preocuparse, claro, no cariño. Coa ledicia de Muthulakshmi no corazón levo o sabor agridoce de todos os anos perdidos.

O quid da cuestión
Rajind atopou o quid da cuestión. El é un dos poucos voluntarios sanitarios do proxecto. Para que as iniciativas sanitarias do programa perduren unha vez que este remata, o proxecto comezou a dar formación a un grupo amplo de voluntariado da comunidade que evite que as alfombras máxicas tarden corenta anos en chegar, que saiba identificar enfermidades, organizar campañas de prevención de enfermidades, etc.

O proxecto pretende involucrar a cantos máis homes posibles mellor como estratexia de xénero, liberando ás mulleres dunha carga máis engadida que xa teñen de xeito tradicional, repartindo os labores comunitarios non remunerados. Pregúntolle a Rajind por que hai tan poucos homes que decidan involucrarse no programa. A súa contestación: "Os homes sempre esperan unha remuneración. Non teñen hábito de facer cousas pola comunidade sen recibir nada a cambio". Algo máis que engadir?

Noticias para Blanca
Se hoxe Blanca tivese estado comigo seguro que se aledaba ben. Acordeime dela ao entrar de novo na casa de Beer. El está como sempre na súa cabina, co seu posto de bicis de alugueiro, agora planifica instalar un servizo de chamada interestatal e internacional (aquí poñer un teléfono só permite facer chamadas locais, o resto tense que solicitar á parte). Despois de falar un chisco con el e poñerme ao día do seu negocio vou ata a súa casa ver o seu fillo. Recordo a cara de Blanca ao saír da súa casa o ano pasado, a dor por pensar que non se podía facer nada por aquel pequeno espástico e paralizado, cego, seguramente con discapacidade intelectual.

Pero hoxe a cara de Blanca sería outra. Porque Asish recibiu tratamento neste ano e a fisioterapia conseguiu que comece a controlar as súas extremidades, os médicos están seguros de que poderá andar. Aínda quedan moitas esperanzas que manter quentes no corazón para Asish.