Vieiros

Coa súa característica imaxe de vaqueiro honesto con camisa arremangada, John Sayles deu boa proba na rolda de prensa da sincera integridade que nel é habitual, sen fuxir de ningún tema e expresando con claridade a visión crítica sobre o sistema no que el vive (e nós tamén, aínda que nos custe recoñecelo). En 'Silver City' edifica unha apaixonante trama coral que analiza con ollar desapiadado e crítico as afinidades entre os políticos e o poder económico, coa prensa como testemuña ás veces combativa e ás veces indiferente. No filme, a campaña eleitoral que pretende converter en gobernador a un candidato de intelixencia e capacidade expresiva ben limitada (e sospeitosamente semellante a certo presidente americano) vese sacudida pola incómoda aparición dun cadáver nun lago.

A investigación dun asunto que se promete turbio cae nas mans dun antigo xornalista interpretado por un divertido Danny Huston, herdando a tradición familiar dos papeis de perdedores que o seu avó Walter elevou á máxima categoría na insuperábel 'The treasure of Sierra Madre'. O colosal reparto complétase con nomes ben coñecidos polos afeccionados coma os de Chris Cooper, Richard Dreyfuss, Tim Roth, Maria Bello, Daryl Zannah e Kris Kristofferson.

Sayles aparca por esta vez a súa demostrada capacidade para o humanismo poético en favor dun tratamento cinematográfico directo e sinxelo, con abundantes toques de comedia que oxalá sirvan para que o filme sexa o éxito que retire o seu autor das catacumbas do descoñecemento popular en que reside. Non é a súa mellor produción, sen dúbida, pero está feita con moitísimo oficio e coa habilidade narrativa dun mestre por quen eu sinto confesa debilidade.

"Unha historia entre un personaxe que non fala e outro que non pode falar". Con esa brevidade e precisión definiu a directora María Victoria Menis a marabillosa 'El cielito', obra un pouco primaria pero que consegue superar as súas limitacións a forza de transmitir emoción sen caer nun torpe sentimentalismo. A fermosa relación que se establece entre un mozo que atopa traballo nunha granxa e o fillo dos donos, apenas un bebé, é o eixo que estrutura unha película modesta que merece saír do Festival con algunha recompensa debaixo do brazo.

'O bosque das arañas' nace con vocación de filme de culto, e seguramente xerará grande entusiasmo entre os que gustan dos desvaríos orientais. Un home novo recupérase dun coma afirmando ter visto dous cadáveres nunha casa do "bosque das arañas". Arredor diso xorde unha complexa, labiríntica e finalmente incomprensíbel trama argumental na que o real e o onírico acaban por non ter unha separación moi clara, nun exercicio ao estilo David Lynch pero sen que asome por ningún lado a capacidade hipnótica do magnífico autor americano.

Unha estupidez case tan grande como 'Sumas y restas', o enésimo achegamento ao perigoso mundo da droga en Colombia. Despois de escoitar cincocentas veces as palabras huevón e hijoeputa perdín totalmente o interese, alá polo minuto dez ou doce. Un espanto, moi aparatoso iso si, que nos serve para lembrar que a arte ou transcende a realidade que reflecte ou nin é arte nin é nada.